گفتوگو با کودک شاهنامه خوان برتر درباره آموزه های فردوسی | ریشه همه خوبی ها در تفکر و یاد خداست
فردوسی بزرگ ترین حماسه سرای جهان است و بیش از سی سال از عمرش را برای حفظ بزرگ ترین سرمایه سرزمینمان یعنی زبان فارسی صرف کرده است.
«فردوسی بزرگترین حماسه سرای جهان است و بیش از سی سال از عمرش را برای حفظ بزرگترین سرمایهی سرزمینمان یعنی زبان فارسی صرف کرده است. او ریشهی همهی خوبیها را در خردورزی و یاد خدا میداند و من تلاش میکنم پندهای او را به گوش جان بگیرم و عمل کنم.»
آنچه خواندید، نظر رئوف پاشایی نژاد، دانش آموز کلاس پنجم دبستان شهید ابراهیم افرا، یکی از کودکان شاهنامه خوان و نقال موفق است. گفتگوی ما با رئوف را در ادامه بخوانید.
رئوف جان! چگونه شاهنامه خوان شدی؟
مادرم همیشه میگوید اتاق من پیش از اینکه تختخواب داشته باشد، کتابخانه داشته است. از ابتدا کتاب زیاد میخواندم، به ویژه داستانهای شیرین «شاهنامه». این گونه شد که فهمیدم چقدر به ادبیات کهن سرزمینم و شعر علاقه دارم.
با توجه به اینکه صدای خوبی دارم، سالهای پیش در دوران همه گیری کرونا مرتب با مادرم پادکست و ویدئوکست آماده میکردیم و من بیش از پیش در خوانش اشعار مهارت پیدا کردم.
آن روزها فرصت خوبی بود که جذب گروههای ادبی در فضای مجازی شاد شوم و مادرم همراه و استاد من در این مسیر بود.
در زمینهی ادبیات کهن چه فعالیتهای دیگری داشتهای؟
تعدادی از اشعار مولانا، حافظ و حکایات سعدی را حفظ هستم، حتی دو غزل از حافظ را به انگلیسی به کمک استاد زبانم، خانم قاسمی مهربان ترجمه و حفظ کردهام که این کار را دوست دارم و تلاش میکنم برای اشعار «شاهنامه» هم انجامش دهم.
نقالی مذهبی هم انجام میدهم و اجراهایی دربارهی حضرت علی(ع) با نام «نبرد خندق» و دربارهی امام رضا(ع) با نام «ضامن آهو» داشتهام.
داستانهای «شاهنامه» مانند هفت خان یا پادشاهانی مانند جمشید و گیومرت (کیومرث) و رزم رستم و سهراب را به صورت نقل و چندین پند کوتاه حفظ هستم. از شخصیتهای «شاهنامه» هم جهان پهلوان رستم دستان را خیلی دوست دارم.
تفاوت نقالی و شاهنامه خوانی در چیست؟
نقل یا نقالی بیان داستانهای «شاهنامه» به نثر و نظم است که قصه گونه و قابل فهم، همراه با حرکات نمایشی برای بیننده بیان میشود، اما شاهنامه خوانی همان خوانش اشعار فردوسی است.
در این راه به موفقیتی هم دست یافتهای؟
در مسابقات دانش آموزی جابربن حیان سال ۱۴۰۱ در بخش ادبی مقام برگزیده را به دست آوردم. سال ۱۴۰۲ در مسابقهی شاهنامه خوانی و مولاناخوانی کشور برگزیده شدم و در مسابقات حافظ خوانی هم مقام نخست را کسب کردم.
امسال هم در مسابقهی هنرهای نمایشی بخش مونودرام شهرداری مشهد مقام دوم و در مسابقه نقالی کشوری بنیاد رضوی که در بوشهر برگزار شد، مقام اول را کسب کردم.
آشنایی با «شاهنامه» چقدر در فن بیان و رشد فکری تو موثر بوده است؟
خیلی زیاد. گاهی در گفتگوی عادی هم از اشعاری که بلدم استفاده میکنم و انشای خوبی دارم. بیشتر اوقات در مراسم مدرسه هم مجری هستم و به این کار علاقه دارم.
«شاهنامه» کتابی سراسر درس و پند است و اگر ما راه و رسم جوانمردی و پهلوانی را از آن بیاموزیم، دنیا گلستان میشود. من هرقدر بیشتر حفظ میکنم، انگار گنجایش مغزم برای یادگیری بیشتر میشود و این برایم خیلی شیرین و جذاب است.
از دیگر علاقه مندی هایت برایمان بگو.
در کنار فعالیت ادبی، تئاتر و نمایش کار میکنم که مادرم (خانم افتخاری) به صورت مربی و کارگردان مرا راهنمایی میکند و نمایش ما در جشنوارهی بهارهی امسال از سوی شهرداری صاحب مقام اول شد.
شطرنج را به طور جدی دنبال میکنم و از پنج سالگی زبان انگلیسی را بی وقفه آموزش میبینم که هدفم از دنبال کردن آن، شناساندن گنجینهی گران قدر اشعار و ادبیات فارسی به کل جهان است. با نرم افزارهای برنامه نویسی نیز کار میکنم و به یادگیری فناوری علاقه مندم.
چه کسانی در این راه به تو کمک کردهاند؟
پدر، مادر و برادر خوبم رهام. اولین و تنها مربیام مادرم بوده است و دوست نویسنده و بسیار خوب مادرم، خانم نصیری، همیشه زحمت نوشتن متنهای نقل را برایم میکشند که از همهی آنها سپاسگزارم.
برای آینده چه برنامهای داری؟
دوست دارم بیشتر از اینها یاد بگیرم تا برای کشورم امانت دار و میراث بان خوبی باشم؛ اما از نظر شغلی میخواهم یک برنامه نویس خوب و حرفهای شوم.
به دوستانم هم میگویم زمان برای ما یک گنج بزرگ است، باید به دنبال یادگیری باشیم و برای هر روزمان برنامه و هدف داشته باشیم، حتی برای بازی، سرگرمی و تفریح.